Her şahsı harîm-i Hakk’a mahrem mi sanırsın
Her tâc giyen çulsuzu Edhem mi sanırsın
Sen gördüğün her kişiyi Hakk'a yakın, gördüğün her taç giyen çulsuzu İbrahim Ethem gibi Hak aşkıyla her şeyi terk etmiş, hak dostu mu sanıyorsun?
Dehri arasan binde bir âdem bulamazsın
Âdem görünen harları âdem mi sanırsın
Bütün dünyayı arasan bin kişide biri bile gerçek anlamda adam değildir. Sen her gördüğün adam kılıklı eşekleri adam mı sanıyorsun?
Çok mukbili gördüm ki güler içi kan ağlar
Handân görünen herkesi Hürrem mi sanırsın
Çok mal mülk, mevki, makam sahibi gördüm ki kendisi güler ama içi kan ağlar. Sen gülen herkesi mutlu mu sanıyorsun?
Bil illeti kıl sonra müdâvâta tasaddî
Her merhemi her yâreye merhem mi sanırsın
Önce hastalığın, problemin ne olduğunu bil. Sonra tedaviye başla. Sen her merhemi her derde çare mi sanıyorsun?
Kibre ne sebeb yoksa vezirim deyû gerçek
Sen kendini düstûr-ı mükerrem mi sanırsın
Büyüklenmeye ne gerek var? Sen kendini kanuna göre hareket eden, işinin gereğini yerine getiren bir vezir mi sanıyorsun? Bir işin başında olmak başka o işe layık olmak başkadır.
Ey mûftehir-i devlet-i yek-rûze-i dünyâ
Dünyâ sana mahsûs u müsellem mi sanırsın
Ey dünya devleti, varlığı, malı mülküyle övünen kimse! Sen onun ebedi olarak sana tahsis edilmiş olduğunu mu sanıyorsun?
Hâlî ne zaman kaldı cihân ehl-i tamadan
Sen zâtını bu âleme elzem mi sanırsın
Dünya ne zaman kendini beğenmiş, açgözlü tamahkarlardan kurtuldu ki. Hal böyleyken sen kendi zatını dünya için çok gerekli mi sanıyorsun?
En ummadığın keşf eder esrâr-ı derûnun
Sen herkesi kör âlemi sersem mi sanırsın
En ummadığın kişi senin sırlarını keşfeder, seni tanır ve nasıl bir paçavra olduğunu bilir. Sen insanları küçük görüp herkesi sersem mi sanıyorsun?
Bir gün gelecek sen de perişân olacaksın
Ey gonca bu cem'iyyeti her dem mi sanırsın
Ey güzelliği, malı mülkü ile açılıp böbürlenen, gün gelecek sen de zeval bulacaksın. Sürdüğün bu devranın kalıcı olduğunu mu sanıyorsun?
Nâmerd olayım çerhe eğer minnet edersem
Çevrinle senin ben keder etsem mi sanırsın
Eğer bu dünyaya minnet edersem namerd olayım! Senin cefanla, zulmünle üzülüp kederleneceğimi mi sanıyorsun?